พระราชบัญญัติ                            เงินตรา (ฉบับที่ 5)                               พ.ศ. 2536                               ---------

ภูมิพลอดุลยเดช ป.ร.                   ให้ไว้ ณ วันที่ 2 ธันวาคม พ.ศ. 2536                       เป็นปีที่ 48 ในรัชกาลปัจจุบัน

พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ให้ประกาศว่า          โดยที่เป็นการสมควรแก้ไขเพิ่มเติมกฎหมายว่าด้วยเงินตรา          จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ ให้ตราพระราชบัญญัติขึ้นไว้โดยคำแนะนำและ ยินยอมของรัฐสภาดังต่อไปนี้          มาตรา ๑  พระราชบัญญัตินี้เรียกว่า "พระราชบัญญัติเงินตรา (ฉบับที่ 5) พ.ศ. 2536"          มาตรา ๒  พระราชบัญญัตินี้ให้ใช้บังคับตั้งแต่วันถัดจากวันประกาศใน ราชกิจจานุเบกษาเป็นต้นไป          มาตรา ๓  ให้เพิ่มบทนิยามคำว่า "พนักงานเจ้าหน้าที่" ระหว่างบทนิยาม คำว่า "ใบสำคัญสิทธิพิเศษถอนเงิน" และคำว่า "รัฐมนตรี" ในมาตรา ๔ แห่ง พระราชบัญญัติเงินตรา พ.ศ. ๒๕๐๑ ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยพระราชกำหนดแก้ไขเพิ่มเติม พระราชบัญญัติเงินตรา พ.ศ. ๒๕๐๑ พ.ศ. ๒๕๒๑ ดังต่อไปนี้          ""พนักงานเจ้าหน้าที่" หมายความว่า ผู้ซึ่งรัฐมนตรีแต่งตั้งให้ปฏิบัติการตาม พระราชบัญญัตินี้"          มาตรา ๔  ให้ยกเลิกความในมาตรา ๑๐ แห่งพระราชบัญญัติเงินตรา พ.ศ. ๒๕๐๑ และให้ใช้ความต่อไปนี้แทน          "มาตรา 10 ให้กระทรวงการคลังจัดทำและนำออกใช้ซึ่งเหรียญกระษาปณ์ เหรียญกระษาปณ์ตามวรรคหนึ่ง แต่ละชนิด ราคา ที่นำออกมาใช้ ให้มีได้เพียงขนาดเดียว และ จะมีขนาดเท่ากับเหรียญกษาปณ์ชนิด ราคา อื่นไม่ได้ เว้นแต่กรณีการจัดทำและนำออกใช้เป็น เหรียญกระษาปณ์ที่ระลึก หรือเหรียญกระษาปณ์ที่ใช้แทนเหรียญกระษาปณ์ที่ถอนคืน          ชนิด ราคา โลหะ อัตราเนื้อโลหะ น้ำหนัก ขนาด ลวดลาย และลักษณะอื่นๆ (ถ้ามี) ของเหรียญกษาปณ์รวมทั้งอัตราเผื่อเหลือเผื่อขาด ให้กำหนดโดยกฏกระทรวง"          มาตรา ๕  ให้ยกเลิกความในมาตรา ๑๒ และมาตรา ๑๓ แห่งพระราชบัญญัติ เงินตรา พ.ศ. ๒๕๐๑ และให้ใช้ความต่อไปนี้แทน          "มาตรา ๑๒  เหรียญกระษาปณ์ชำรุดไม่เป็นเงินที่ชำระหนี้ได้ตามกฎหมาย          เหรียญกระษาปณ์ต่อไปนี้เป็นเหรียญกระษาปณ์ชำรุด          (๑) เหรียญกระษาปณ์ที่ถูกตัด หรือถูกตรอก หรือถูกตี หรือถูกกระทำด้วยประการ ใดๆ ให้บุบสลาย หรือชำรุดจนเสียรูป หรือลวดลายเลือน หรือเปลี่ยนแลงในดลภาค หรือ ปิดงอหรือทำให้น้ำหนักลดลง ไม่ว่าโดยเหตุใดในลักษณะที่ปรากฏโดยชัดแจ้ง          (๒) เหรียญกระษาปณ์ที่สักหรอไปตามธรรมดาจนมีน้ำหนักลดลงเกินกว่าสอง เท่าครึ่งของอัตราเผื่อเหลือเผื่อขาด          มาตรา ๑๓  ให้กระทรวงการคลังรับแลกเปลี่ยนเหรียญกระษาปณ์ชำรุด ตามหลักเกณฑ์ดังต่อไปนี้          (1)เหรียญกษาปณ์ชำรุดที่จะรับแลกเปลี่ยนได้ ต้องเป็นเหรียญกษาปณ์ที่มิใช่ เหรียญกษาปณ์ทองคำ เหรียญกษาปร์เงิน หรือเหรียญกษาปณ์ขัดเงา          (2)เหรียญกษาปณ์ชำรุดตามมาตรา 12 วรรคสอง(1) ให้รับแลกเปลี่ยนได้ ครึ่งราคาของเหรียญกษาปณ์นั้น ตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่กำหนดในกฏกระทรวง          (3)เหรียญกษาปณ์ที่ชำรุดตามมาตรา 12 วรรคสอง(2) ให้รับแลกเปลี่ยนได้ เต็มราคาของเหรียญกษาปณ์นั้น      พนักงานเจ้าหน้าที่และสถานที่รับแลกเปลี่ยนเหรียญกษาปณ์ชำรุดตามวรรคหนึ่ง(2) และ(3)ให้เป็นไปตามที่กำหนดในกฏกระทรวง"          มาตรา ๖  ให้เพิ่มความต่อไปนี้เป็นมาตรา ๑๓ ทวิ และมาตรา ๑๓ ตรี แห่งพระราชบัญญัติเงินตรา พ.ศ. ๒๕๐๑          "มาตรา ๑๓ ทวิ เมื่อเห็นสมควร รัฐมนตรีมีอำนาจถอนคืนเหรียญกระษาปณ์ ที่ออกใช้ ชนิด และราคาใด ๆ โดยให้นำมาแลกเปลี่ยนกับธนบัตรหรือเหรียญกระษาปณ์อื่นได้          การถอนคืนเหรียญกระษาปณ์ตามวรรคหนึ่ง ให้เป็นไปตามที่กำหนดใน กฎกระทรวงซึ่งอย่างน้อยต้องมีข้อกำหนด ดังต่อไปนี้          (๑) ชนิด ราคา และลักษณะของเหรียญกระษาปณ์ที่ถอนคืน          (๒) ระยะเวลาให้นำส่งเหรียญกระษาปณ์ที่ถอนคืน ซึ่งต้องไม่น้อยกว่า หนึ่งปีนับแต่วันที่กฎกระทรวงใช้บังคับ          (๓) พนักงานเจ้าหน้าที่และสถานที่รับเหรียญกระษาปณ์ที่ถอนคืน      เหรียญกษาปณ์ที่นำมาแลกเปลี่ยน ถ้าเป็นเหรียญกษาปณ์ชำรุดตามมาตรา 12 วรรค สองให้รับแลกเปลี่ยนตามมาตรา 13      มาตรา 13 ตรี เหรียญกษาปณ์ที่ได้รับจากการถอนคืนตามมาตรา 13 ทวิ วรรคสอง (2)รัฐมนตรีมีอำนาจสั่งให้กรมธนารักษ์นำไปยุบหลอมหรือทำลายเพื่อนำไปใช้ประโยชน์ อย่างอื่นหรือจำหน่ายต่อไปได้ หรือสั่งให้กรมธนารักษ์จัดการจำหน่ายโดยให้ผู้ซื้อต้องนำไป ยุบหลอมหรือทำลายตามเงื่อนไขที่อธิบดีกรมธนารักษ์กำหนด และต้องยุบหลอมหรือทำลาย ภายใต้การควบคุมและตรวจสอบของพนักงานเจ้าหน้าที่ที่รัฐมนตรีกำหนด      เมื่อพ้นกำหนดระยะเวลาให้แลกเปลี่ยนเหรียญกษาปณ์ที่ถอนคืนตามที่กำหนด ในกฏกระทรวงตามมาตรา 13 ทิว วรรคสอง(2) บรรดาเหรียญกษาปณ์ที่ถอนคืนไม่เป็น เงินที่ชำระหนี้ได้ตามกฏหมาย      เหรียญกษาปณ์ที่ชำระหนี้ไม่ได้ตามกฏหมายเพราะพ้นกำหนดระยะเวลาการถอนคืน ถ้าผู้ใดนำเหรียญกษาปณ์มาขอแลกเปลี่ยนกับธนบัตรหรือเหรียญกษาปณ์อื่นได้แสดงเหตุผล และความจำเป็น ให้กระทรวงการคลังรับแลกเปลี่ยนตามมาตรา 13 ทวิ ได้ตลอดไป" ผู้รับสนองพระบรมราชโองการ      ชวน  หลีกภัย      นายกรัฐมนตรี

หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใช้พระราชบัญญัติฉบับนี้ คือ โดยที่พระราช บัญญัติเงินตรา พ.ศ. 2501 ได้ใช้บังคับมาเป็นเวลานานแล้ว บทบัญญัติเกี่ยวกับการจัดทำ และนำออกใช้เหรียญกษาปณ์ การรับแลกเปลี่ยนเหรียญกษาปณ์ การรับแลกเปลี่ยนเหรียญ กษาปณ์ชำรุดยังไม่เหมาะสม สมควรแก้ไขเพิ่มเติมบทบัญญัติดังกล่าว โดยกำหนดให้ เหรียญกษาปณ์ที่จัดทำและนำออกใช้แต่ละชนิดราคาต้องมีเพียงขนาดเดียว และให้มีการรับ แลกเปลี่ยนเหรียญกษาปณ์ชำรุดได้กว้างขวางขึ้นกว่าเดิม นอกจากนี้สมควรกำหนดหลัก เกณฑ์เกี่ยวกับการถอนคืนเหรียญกษาปณ์ไว้ด้วย โดยให้เป็นไปตามที่กำหนดในกฏกระทรวง จึงจำเป็นต้องตราพระราชบัญญัตินี้ (ร.จ. ฉบับพิเศษ เล่ม 110 ตอนที่ 213 หน้า 1 วันที่ 17 ธันวาคม 2536)